Strepen op de weg: betekenis en regels

Onderweg is het niet te missen: Bijna overal staan strepen op de rijbaan zodat jij je makkelijker kunt oriënteren. Maar het is je vast opgevallen dat er veel verschillende soorten strepen op de weg zijn. En allemaal hebben ze een andere betekenis. Daarom een spoedcursusje wegbelijning!

Standaard strepen op de weg

De standaard wegbelijning heeft een witte kleur. Je kan zowel kantstrepen hebben als middenstrepen. Of juist allebei niet.

Een kantstreep mag je altijd overschrijden, of die nu is doorgetrokken of onderbroken. Behalve als je daarbij zonder noodzaak de vluchtstrook van een autoweg of autosnelweg op rijdt of daarbij op een strook terechtkomt die bedoeld is voor andere verkeersdeelnemers, zoals bijvoorbeeld een fietsstrook.

Wist je dat de rode kleur van bijvoorbeeld een fietsstrook alleen een waarschuwende functie heeft? Het zegt verder niets over of je er gebruik van mag maken. Er zijn tenslotte ook ‘grijze’ fietsstroken en of je er gebruik van mag maken hangt alleen van het type streep af en of er een fietsafbeelding op staat.

Van deze fietsstrook mag je kort gebruik maken vanwege de onderbroken streep. Bijvoorbeeld om voor te sorteren. Als je er maar op let dat fietsers en snorfietser daar geen last van hebben.

Welke strepen kunnen we onderweg nog meer tegenkomen?

Dat zijn de middenstreep en de doorgetrokken streep.

Middenstreep

Hier zien we een onderbroken middenstreep op de weg tussen de middelste rijstroken. Dat betekent dat je daar overheen mag om bijvoorbeeld in te halen.

Ook zien we hier links en rechts blokmarkering tussen de verschillende rijrichtingen. Dat zie je vooral bij invoegstroken en uitrijstroken en bij voorsorteervakken, zoals hier. Dit geeft een richtingsverandering aan. Wist je dat het bij blokmarkering is toegestaan om iemand rechts voorbij te rijden? Meestal mag je namelijk alleen links inhalen.

Doorgetrokken streep

Op dit plaatje zien we een doorgetrokken middenstreep. Dat betekent dat je daar nooit overheen mag. Niet om in te halen, maar je mag hier dus ook niet linksaf slaan of keren!

Snelheid en strepen op de weg

Tegenwoordig kan je aan de hand van het soort wegbelijning een goede indicatie krijgen van de maximumsnelheid, met name buiten de bebouwde kom. Hieronder nemen we ze door, zodat als je op een onbekende weg rijdt, je toch een idee hebt hoe snel je mag rijden.

Groene strepen op de autoweg (Stroomweg)

Als een autoweg een tweerichtingsweg is, dan kan je dat herkennen aan de groene kleur tussen de dubbele middenstreep. De kantstrepen zijn altijd doorgetrokken. Dat betekent dat de meest waarschijnlijke maximumsnelheid 100 km/u is. Tenzij je met een aanhangwagen rijdt. Dan is je maximumsnelheid 90 km/u.

Bij dit plaatje is inhalen niet toegestaan omdat beide strepen doorgetrokken zijn.

Bij het plaatje rechts heb je onderbroken middenstrepen én de groene kleur. Inhalen is hier toegestaan, maar wel gevaarlijk! Omdat te benadrukken zijn de middenstrepen lang gemaakt. Je tegenliggers rijden hier snel op je af. Een inhaalactie duurt al snel honderden meters tot wel meer dan een kilometer dus het is heel belangrijk dat je goed kijkt dat er echt niemand aan komt!

80-km weg (Gebiedsontsluitingsweg)

Hier zie je een dubbele middenstreep zónder groene markering. Buiten de bebouwde kom betekent dit dat je meest waarschijnlijke maximumsnelheid 80 km/u is. In dit geval is inhalen niet toegestaan omdat de strepen zijn doorgetrokken. Als de middenstrepen onderbroken zijn, mag je wel inhalen.

Wist je dat de extra tussenruimte zo is bedacht om er voor te zorgen dat jij en je tegenligger minder dicht langs elkaar hoeven te rijden? Dit vermindert de kans op een frontale aanrijding.

60 km-zone (Erftoegangsweg)

60 km-zones kom je alleen buiten de bebouwde kom tegen. De meesten hebben geen middenstrepen, omdat de wegen vaak smal zijn. Dit hebben ze zo bedacht om je te stimuleren iets verder van de berm af te rijden als er geen tegenligger aan komt. Dit om te voorkomen dat je per ongeluk met een hoge snelheid in de berm terechtkomt. Dat kan erg gevaarlijk zijn.

Vaak liggen er wel onderbroken kantstrepen zodat je je in het donker iets beter kunt oriënteren. Er zijn ook 60-km-zones waar helemaal geen wegbelijning ligt.

Op dit moment is er in de provincie Utrecht een proef gaande om op brede 60-km zones waar toch dubbele middenbelijning ligt, die middenbelijning op te vullen met een paarse kleur. Hiermee willen ze benadrukken dat het om een doorgaande weg gaat, maar met een beperkte snelheid.

Suggestiestrook

Vooral in 30-km zones en in 60-km zones kom je regelmatig stroken langs de zijkant van de weg tegen die erg lijken op een fietsstrook. Kijk maar naar het plaatje hiernaast. Deze strook heeft een rode kleur, maar een grijze kleur kan ook. Wat hier ontbreekt is de fietsafbeelding. Om die reden is het geen fietsstrook, maar noemen we dit een suggestiestrook. Het voordeel is dat iedereen gebruik mag maken van een suggestiestrook én dat je op een suggestiestrook zelfs zou mogen parkeren. Dat mag op een fietsstrook niet.

Maar let wel op!
De strepen op de rijbaan geven slechts een richtlijn voor de maximumsnelheid. Meestal klopt het wel. Maar als er borden langs de weg staan die zeggen dat de maximumsnelheid (al dan niet tijdelijk) anders is, dan moet je de snelheid op de borden toepassen.

Sommige verkeersdeelnemers hebben sowieso al een andere maximumsnelheid. Zoals vrachtauto’s bijvoorbeeld. Die mogen op geen enkele autoweg of autosnelweg sneller rijden dan 80 km/uur. Of een brommobiel die maar 45 km/uur mag rijden.

Hoe zit het dan met gele strepen op de weg?

Gele strepen op de rijbaan kom je tegen bij wegwerkzaamheden. Tijdens deze werkzaamheden moeten de rijstroken soms tijdelijk worden verlegd. Om dit duidelijk te maken brengt de wegbeheerder gele wegbelijning aan. De gele kleur geeft ook aan dat dit tijdelijk is. Soms zie je ook wel eens dat de originele witte strepen door de tijdelijke gele strepen heen lopen. Wat moet je dan doen? Onthoudt het volgende: Gele strepen gaan boven witte strepen, dus die hou je aan. Wees er ook op bedacht dat de geel gemarkeerde rijstroken vaak wel iets smaller zijn en vaak meer bochten hebben. Vooral bij grote tegenliggers moet je dan goed opletten.

Lane Departure Warning

Op moderne auto’s zitten allerlei verplicht aanwezige veiligheidssystemen die er voor bedoeld zijn om ons te attenderen of zelfs te helpen als we fouten maken.

Één zo’n veiligheidssysteem is Lane Daparture Warning. Als je per ongeluk over de wegbelijning rijdt met een hogere snelheid dan klinkt er een geluidssignaal in de auto om jou daarop te attenderen. Het kan ook zijn dat je stuur begint te trillen.

Op die manier hoopt het systeem te voorkomen dat je per ongeluk op de andere weghelft beland of in de berm. Het is een hulpsysteem. Dit werkt helaas niet feilloos. Bij slecht weer kan bijvoorbeeld spoorvorming op de rijbaan voor wegbelijning worden aangezien of bij wegwerkzaamheden kan het systeem geen gele van witte lijnen onderscheiden. In die gevallen mag je het systeem uitzetten.

Waar Lane Departure Warning je alleen waarschuwt en je het verder zelf moet oplossen, stuurt Lane Keep Assist je actief van de wegbelijning af. Lees goed in het instructieboekje wat je van het systeem kan verwachten en hun je daar veilig mee overweg gaat, ook als het systeem een onterechte correctie maakt.

Bij beide systemen zou je geen ingreep mogen krijgen als je correct je richtingaanwijzer gebruikt.

Tenslotte:
We hebben nu de belangrijkste basis van de verschillende soorten wegbelijning doorgenomen. De gewone wegmarkering heeft witte strepen en tijdelijke wegmarkering heeft gele strepen op de rijbaan. Beiden kunnen zowel onderbroken als doorgetrokken zijn.
Er zijn ook nog vele andere markeringen op de weg. Zoals bijvoorbeeld gele of blauwe strepen op de stoep. Dat is belijning die aangeeft dat er een beperking geldt voor parkeren en stilstaan. Of markeringen met een vreemd patroon op het wegdek om je te waarschuwen voor iets bijzonders. In een ander blog gaan we daar dieper op in!