Rotondes: alles wat je moet weten
Het kan bijna niet missen! Je gaat een stukje rijden en binnen de kortste keren kom je de eerste rotondes tegen. Tegenwoordig zijn het er heel veel. Vind je dat irritant? Vroeger waren er nauwelijks rotondes, toen werd alles afgehandeld met gewone verkeerstekens of verkeerslichten.
Alleen werden de kruispunten soms door hoge (maximum)snelheden helemaal over het hoofd gezien en daardoor veel te hard benaderd. En degenen die stonden te wachten, kwamen soms moeilijk, veilig weg. Met tot gevolg soms ernstige aanrijdingen.
Door de komst van de rotonde, werden kruispunten beter zichtbaar gemaakt en nu moet iedereen uit alle richtingen gedwongen de snelheid eruit halen.
Ofwel, de rotonde is eigenlijk nog niet zo’n verkeerde uitvinding en heeft er mede toe bijgedragen dat er tegenwoordig heel wat minder verkeersslachtoffers vallen! Dat is nog niet zo gek, toch? We gaan nu eens bekijken met welke bijzonderheden we op rotondes rekening moeten houden.
Wat is een rotonde?
Een ‘rond plein’ is alleen een rotonde als dit verkeersbord erop staat. Het geeft de verplichte rijrichting op de rijbaan aan. Sommige rotondes hebben zelfs twee of drie rijstroken. Staat dit bord er niet? Dan is het geen officiële rotonde en gelden de bijzondere regels niet! Let wel op: Soms kunnende vrij liggende fietspaden rond de rotonde wél in twee richtingen worden bereden. Mocht een rotonde in de verte niet goed opvallen, dan wordt er vaak een paar honderd meter vóór de rotonde dit waarschuwingsbord geplaatst om je daar alvast op te attenderen.
Maar welke bijzondere verkeersregels gelden dan op rotondes?
- Wist je dat je vlak voor en op een rotonde links én rechts mag inhalen? Dat geldt niet alleen voor fietsers en snorfietsers, maar voor alle bestuurders. Het moet natuurlijk wel veilig zijn. Op gewone kruispunten mag je alleen links inhalen.
- En, in verband met het voorsorteren mogen motorvoertuigen, zoals auto’s, motoren en vrachtauto’s, en bromfietsen zowel links als rechts rijden, bijvoorbeeld om voor te sorteren.
De voorrangsregels van een rotonde
- Eigenlijk is een rotonde qua voorrangsregels een kruispunt. Als je die nadert, dan kijk je als eerst of er voorrangstekens staan, zoals haaientanden. In Nederland is dat bij de meeste rotondes het geval aan de kant waar je de rotonde nadert. Dan moet je voorrang verlenen aan alle bestuurders die op de rotonde rijden.
- Maar wist je dat er ook rotondes zijn waar geen enkel voorrangsbord is geplaatst? In dat zeldzame geval moet je dus voorrang verlenen aan bestuurders die van rechts komen. Ja, inderdaad: Dan heeft opeens degene die de rotonde op wil voorrang! Dat is gek, toch?
- Bij heel grote rotondes, vaak met twee of drie rijstroken, worden soms verkeerslichten geplaatst om de drukte te regelen.
Hoe zit het met het voor laten gaan van fietsers en voetgangers bij het naderen van een rotonde?
Kijk dan wie de haaientanden heeft. Bij het plaatje hier rechts, heeft de auto haaientanden. Hij moet dus fietsers van links én rechts voor laten gaan.
Maar zie je dat hier geen voetgangersoversteekplaats is geplaatst? Als er geen zebrapad ligt, hebben voetgangers hier dus géén voorrang!Zie je ook dat fietsers hier van twee kanten kunnen komen? Aan de middenstreep op het fietspad is dat goed te zien. Oppassen dat je dus niet alleen naar de auto’s kijkt!
Hiernaast zie je ook het rode waarschuwingsbord voor een rotonde. Die wordt in de praktijk een paar honderd meter vóór de rotonde geplaatst als waarschuwing dat er een rotonde aankomt die mogelijk niet goed opvalt.
Kijk maar eens naar deze situatie. Hier hebben de fietsers haaientanden. De dunne markeringsstreepjes geven alleen maar ter waarschuwing aan dat er een oversteekplaats ligt, maar dat verandert niet de voorrangsregels!
Als je een rotonde verlaat ben je verplicht om richting naar rechts aan te geven. Geef dit al aan als je de één na laatste afslag op de rotonde passeert. Daar doe je je tegenligger die de rotonde nadert een groot plezier mee en is ook veiliger voor de fietsers die in de buurt rijden.
Als je een rotonde verlaat, hoe zit het dan met het voor laten gaan van fietsers en voetgangers?
Bij het verlaten van de rotonde, sla jij af. Als fietsers en voetgangers om de rotonde blijven rijden, geldt dat je al het recht doorgaande verkeer voor moet laten gaan. Dus ook de voetgangers, zelfs als er geen voetgangersoversteekplaats ligt. Dat is best een instinker! Kijk maar naar dit plaatje. De groene auto nadert de rotonde. Er ligt geen ‘zebrapad’, daarom hoeft hij de voetgangers niet voor te laten gaan. De blauwe auto verlaat de rotonde. Hij moet alle weggebruikers die de rotonde blijven volgen, voor laten gaan. Zowel fietsers als voetgangers!
Buiten de bebouwde kom liggen de paden voor voetgangers en fietsers ver van de rotonde af. Minimaal 10 meter. Dan horen die niet meer bij de rotonde zelf. Dan hoef je ze dus niet voor te laten gaan.
Richting aangeven bij het naderen van een rotonde
Voor de doorstroming is het van belang dat je duidelijk communiceert waar je heen wil gaan. Geef bij rechts afslaan al vroeg voor je bij de rotonde bent richting naar rechts aan. Dan staan mensen die de rotonde van de andere richtingen naderen niet onnodig op je te wachten!
Als je pas bij de tweede afslag de rotonde wil verlaten geef je bij het naderen en het oprijden van de rotonde juist NIETS aan. Pas na het passeren van de eerste afslag geef je VERPLICHT richting aan naar rechts.
Voor driekwart rond en volledig rond, wordt het AANGERADEN om vóór de rotonde richting naar links aan te geven. Op die manier worden de mensen die jou van de andere zijstraten er op geattendeerd dat jij voor ze langs wil. Na het passeren van de één na laatste afslag, moet je VERPLICHT je richting naar rechts aanzetten. Doe dit niet op het laatste moment, dat is heel storend voor je tegenliggers en mogelijk riskant met je achterliggers.
Wat nu als een rotonde twee of drie rijstroken heeft?
Op deze rotondes wordt veel verkeer tegelijk rondgeleid. Vaak wordt er door de omvang van de rotonde ook wat sneller gereden. Dat is soms riskant, omdat inhalen aan beide kanten mag. Het is meestal de bedoeling dat als je rechtsaf of rechtdoor wilt, dat je dan de rechter rijstrook blijft volgen. Wil je driekwart rond? Dan begin je op de linker rijstrook en wissel je na het passeren van de één na laatste afslag naar de rechter rijstrook.
Maar, pas op:
- Als jij wisselt van rijstrook, moet je degene die jou rechts inhaalt wél voor laten gaan!
- En als jij een dubbelbaans rotonde (met haaientanden) nadert, moet je BEIDE rijstroken ONGEHINDERD voorrang verlenen en niet alleen de eerste rijstrook!
Turbo-rotonde
Omdat er bij het wisselen van de linker naar de rechter rijstrook nog wel eens een aanrijding plaats vond, is de zogenaamde turbo-rotonde bedacht. Wist je dat dat een Nederlandse uitvinding is?
Hierbij liggen er richels tussen de verschillende rijstroken, waardoor wisselen niet meer hoeft, omdat de rotonde zo ontworpen is dat je automatisch voor de juiste uitgang uitkomt.
Tenminste: Als je vóór de rotonde goed de pijlen op de voorsorteerborden hebt opgevolgd. Het is dus niet de bedoeling dat je op de rotonde zelf nog tussen de opening gaat ‘slalommen’!
Conclusie
Een rotonde is eigenlijk een kruispunt. De voorrangsregels zijn in de basis hetzelfde. Je moet wel goed op de voorsorteerborden en pijlen letten als je een dubbele rotonde nadert, want anders ga je de verkeerde richting uit of veroorzaak je verwarring bij het andere verkeer.
Wat bijzonder is, is dat je vlak voor en op rotondes aan twee kanten mag inhalen, maar dat is op een rotonde met meerdere rijstroken wel een risico.
En vergeet dus vooral je richtingaanwijzer niet aan te zetten! Dit is één van de allergrootste verkeersergernissen. Je tegenliggers die de rotonde naderen zullen je dankbaar zijn als je dat niet vergeet of op het laatste moment doet!