Alles wat je moet weten over banden!

Het is vanzelfsprekend dat je voertuig moet zijn voorzien van banden. Banden zorgen voor een goed contact met het wegdek en vangen allerlei krachten op, zoals bij versnellen, vertragen en sturen. Wist je dat je banden eveneens een onderdeel zijn van je vering en wegligging?

Dit zijn belangrijke taken, dus daarom gaan we het hier eens hebben over waar je op moeten letten bij de banden van je voertuig!

Het afvoeren van water en vuil

Dit is een belangrijke taak van een band. Daarvoor heb je aan de bovenkant van de band groeven zitten, profiel noemen we dat. Hoe dieper het profiel is, hoe beter de afvoer van water en vuil. Maar wist je dat het profiel steeds minder diep wordt, naar mate je er vele kilometers mee rijdt? Autobanden gaan helaas geen autoleven lang mee. Steeds laat je een onzichtbaar dun laagje rubber achter op het wegdek. Vooral bij hard remmen, slijt het profiel snel af. Bij een noodstop blijft er vaak zelfs een zichtbaar rubberspoor achter op het wegdek!

Volgens de wet moeten alle soorten autobanden tenminste 1,6 mm profiel in alle hoofdgroeven hebben. Ook voor aanhangwagens, motoren en vrachtauto’s is dit het minimum. Dit is eigenlijk al erg weinig als je je bedenkt dat de meeste nieuwe autobanden circa 8 mm profiel hebben. Je voert dus bij 1,6 mm al aanmerkelijk minder water en vuil af!

Alleen kan je de controle van de profieldiepte niet alleen aan de APK-keurmeester overlaten, want als je veel kilometers rijdt kan het profiel in de tussentijd te laag worden. Gelukkig hebben bandenfabrikanten het ons tegenwoordig makkelijk gemaakt! Wist je dat in elke autoband slijtage-indicatoren zijn aangebracht? Die indicatoren zijn ribbeltjes in je profiel en precies 1,6 mm hoog. Kijk maar naar het plaatje hieronder. Is je bandenprofiel (bijna) even hoog als de indicator geworden? Dan moet je de band vervangen.

Wist je dat voorbanden meestal sneller slijten dan achterbanden? Dat komt omdat de meeste auto’s voorwielaandrijving hebben. De krachten van het optrekken komen via je band op het wegdek. Vandaar dat die vaak eerder moeten worden vervangen. Bij achterwielaandrijving is dat juist omgekeerd.

Aquaplaning

Vooral bij zware regenval is het hebben van een goed profiel extra belangrijk. Er blijft namelijk - vooral op ouder wegdek - veel water staan. Hierdoor ontstaat vaak spoorvorming. Kijk maar naar het plaatje hieronder hoe dat eruit ziet. Hoe dieper de plassen, hoe meer water er in staat en hoe groter de kans op wat we aquaplaning noemen.

Ofwel: Door je snelheid heb je opeens geen contact meer met het wegdek en ‘drijf’ je als het ware over het water. Dat is levensgevaarlijk! Als je een keer te abrupt stuurt of remt, dan kan je auto in de slip raken. Vermoed je dat je het contact met het wegdek kwijt bent? Kijk dan eens in je binnenspiegel. Als je dan nog je eigen rijsporen ziet, dan heb je nog contact met het wegdek. Is dat er niet, dan is het zaak heel kalm te blijven! En het gas los te laten en je koppeling in te trappen. Blijf ook ver vooruit kijken om de juiste koers te behouden. Door het zeer geleidelijk zakken van de snelheid, zou het gewicht van de auto uiteindelijk weer door het water naar het asfalt moeten zakken, waardoor je uiteindelijk grip krijgt. Vermijd ten alle tijden plotseling remmen of sturen! Op sommige wegen is het risico op aquaplaning groot. Dan zie je vaak onderstaande bordencombinatie langs de (snel)weg staan. Maar let wel op: Sommige rijstroken zijn zo nat, dat deze snelheid ook te snel kan zijn bij zware regenval!

Bedenk heel goed:

Je snelheid is de grootste risicofactor op aquaplaning en alle andere gladde omstandigheden! Weinig profiel is niet gunstig, maar als je je snelheid maar aanpast, dan hoeft er niks aan de hand te zijn! Houdt ook meer volgafstand dan normaal bij slecht weer, zodat je de langere remweg die je hebt kunt compenseren!

Smalle of brede banden

En wist je dat het ook nog uitmaakt of je smalle of brede banden onder je auto hebt? Brede banden staan wel lekker sportief en werken heel goed voor je grip bij droog wegdek. Is het wegdek echter heel nat, dan kan er ook heel veel water onder je brede banden! Daarom loop je bij een brede band meer kans op aquaplaning dan bij een smalle bandenmaat. Pas daar dus je rijsnelheid op aan om problemen te voorkomen!

Invloed van rijstijl

Ook je rijstijl heeft invloed op je bandenslijtage. Als je graag hard optrekt, laat (en dus vrij hard) afremt en met sportieve snelheden door bochten gaat, dan heeft dat invloed op de slijtage van je banden en dus ook op de levensduur (en de kosten!).

Banden elektrische auto

En wist je dat de banden van een elektrische auto ook sneller slijten? Dat komt omdat dit zeer krachtige, zwaardere en snelle auto’s zijn, die de banden snel onder druk zetten bij het opbouwen van snelheid.

Soorten banden

Je hebt bij het uitkiezen van een nieuwe band de keuze uit zomerbanden, winterbanden en vierseizoenenbanden. Het wettelijke minimum profiel is bij al deze soorten hetzelfde: 1,6 mm. Hieronder hebben we het ook over de geadviseerde minima voor zomer- en winterbanden. De adviezen liggen iets hoger dan het wettelijk minimum, omdat dit wettelijk minimum zo laag is dat het bij nat en vies wegdek erg weinig voor je grip doet. We gaan de verschillende soorten nader bekijken.

Zomerbanden

Zomerbanden bieden bij warmer weer de beste grip en remweg. Ook op nat wegdek. Dit is meestal ook de goedkoopste bandensoort. Uiteraard wel afhankelijk van merk en kwaliteit. Het geadviseerde minimum profiel is 2 mm. Dit is dus niet verplicht, maar wel beter voor de waterafvoer.

Het is toegestaan om het hele jaar op zomerbanden te rijden, hoewel het niet wordt aangeraden. Omdat je een aanmerkelijk langere remweg hebt in de winter en meer kans heb op slipgevaar bij sneeuw.

Winterbanden

Winterbanden zijn gemaakt van zachter rubber. Hierdoor blijft het rubber meer flexibel bij kouder weer. Hierdoor wordt de remweg korter bij koud weer en heb je minder kans op slip bij sneeuw. In Nederland zijn winterbanden niet verplicht, maar worden ze aanbevolen als de buitentemperatuur structureel onder de 7 graden (boven nul) zakt. Een winterband is te herkennen aan ‘het sneeuwvlok-symbool’ (of aan de letters M&S) aan de zijkant van de band, zie hieronder.

Ook winterbanden mag je ‘oprijden’ tot een wettelijk minimum van 1,6 mm, maar het wordt geadviseerd om het profiel in de winter minimaal 4 mm te hebben, zodat je beter door de sneeuw kunt komen.

Ook winterbanden mag je het hele jaar door gebruiken, maar dit wordt in de zomer afgeraden. Je remweg wordt door het zachte rubber op warm wegdek veel langer en het profiel slijt door de hitte ook veel sneller, waardoor je de komende winter minder aan je winterband zult hebben.

Vierseizoenenbanden (All-season)

De laatste jaren wordt de vierseizoenenband steeds vaker verkocht. Dit moet je letterlijk zien als een compromis tussen de zomer- en winterband. Handig! Het beschikt over eigenschappen van beiden, maar blinkt nergens in uit! Dit kan een alternatief zijn voor mensen die weinig rijden. In winterse omstandigheden doet deze band het beter dan een zomerband. Je kan deze soort band vaak herkennen aan de letters A/S (All Season) op de band.

Rij je dagelijks afstanden? Of kom je in de winter wel eens in het buitenland? Dan kan je toch beter wisselen tussen zomer- en winterbanden. Dat is dan het meest betrouwbaar en over de grens is een winterband soms wel verplicht, zoals bijvoorbeeld in Duitsland!

Bandenspanning

Regelmatig moet je controleren of de bandenspanning nog wel klopt. Luchtbanden lopen namelijk langzaam leeg. Ook als je weinig rijdt! Maak niet de vergissing om te denken dat je wel kan zien of er genoeg lucht in de banden zit door alleen naar de buitenkant van je banden te kijken! En een goede bandenspanning is belangrijk! Vooral voor je veiligheid (vering/wegligging), maar ook om niet onnodig je banden te slijten of brandstof te verbruiken.

Wanneer kan je dit nu het beste controleren? Doe dit het liefste vóór aanvang van je rit, of laat je banden even afkoelen als dat niet kan. Want de meting is het meest betrouwbaar als de lucht in je banden nog koud is.

Hoeveel bandenspanning er in jouw band moet, kan je vaak vinden op een tabelletje in je deurpost of in het tankklepje. Ook in je instructieboekje of op de band kan je dit vinden. Zie hierboven een voorbeeld. Je ziet ook dat het wordt aangeraden om met zware belading een hogere bandenspanning aan te houden. Bijvoorbeeld met vakantie. Dat is comfortabeler, zuiniger en worden de banden minder belast. Bij twijfel? Bij een bandenspecialist helpen ze je graag! Aanhangwagens en bestelbussen hebben bijvoorbeeld vaak een wat hogere bandenspanning dan personenauto’s vanwege hun hogere gewicht.

Stikstof

Een alternatief voor lucht in je banden is stikstof. Stikstof heeft als eigenschap dat de banden veel minder snel leeg lopen dan bij luchtgevulde banden. Ze worden minder warm. Dit bespaart brandstof en je banden gaan langer mee. Wist je dat je een band die gevuld is met stikstof kunt herkennen aan een felgroen ventieldopje? Meng liever geen lucht bij stikstof, dan doe je de voordelen van stikstof teniet.

Bandenspanningscontrolesysteem (TPSM)

Sinds 2014 moeten alle nieuwe automodellen voorzien zijn van een bandenspanningscontrolesysteem, omdat rijden met te lage bandenspanning in de praktijk heel veel voorkomt en risico’s met zich meebrengt. Op elke wiel zit dan een sensor die je in je boordcomputer kunt aflezen. Er zijn twee systemen, waarvan de ene iets betrouwbaarder is dan de andere. Daarom is het belangrijk dat je toch af en toe zelf even je bandenspanning controleert! Als de bandenspanning niet goed is, gaat dit gele lampje branden op je dashboard:

Soms kan je ook zien op het display om welke band het precies gaat. Handig, want dan kan je snel uitzoeken of je een lekke band hebt! Er is vaak ook een ‘reset-knop’. Let er wel op dat je die niet indrukt als je niet echt de bandenspanning hebt gecontroleerd, om onveilige situaties te voorkomen!

Staat van de banden

En als laatste: Controleer de buitenkant van je banden regelmatig op dingen die er niet horen: Zoals scherpe, uitstekende delen (bijvoorbeeld schroeven), maar ook droogtescheuren (kijk maar eens naar de foto hieronder), bobbels op de band (vaak stoeprandschade!) en als het metaal door het rubber heen schemert is de beschermlaag verdwenen.

Hiermee rond blijven rijden kan de kans op een klapband vergroten! En dat gebeurt helaas meestal bij een hoge snelheid, waardoor je makkelijk de controle over de auto kan verliezen! Daar zit je niet op te wachten toch?

Kortom

Er is heel veel om in de gaten te houden aan je banden! En ook om te kiezen. Of je nu kiest voor winterbanden, zomerbanden of vierseizoenenbanden: Dat is persoonlijk, maar nu heb je een idee waar je op moet letten als je een band uitkiest.

En niet vergeten

Check regelmatig de staat van je band, je bandenspanning en profieldiepte! Wees niet zuinig op je veiligheid. Al zijn je remmen nog zo goed, met een slechte band onder je auto loop je meer risico om nét niet op tijd tot stilstand te komen. Dat kan bij hogere snelheid vele meters schelen!